Cách Tính Giá Vốn Sản Phẩm – Hướng Dẫn Chuẩn, Dễ Hiểu, Áp Dụng Được Ngay
Giá vốn là yếu tố then chốt trong kinh doanh.
Nếu tính sai, bạn có thể lỗ ngay cả khi bán được hàng.
Ngược lại, nếu kiểm soát tốt giá vốn, bạn sẽ tối ưu được lợi nhuận và dòng tiền.
Bài viết này sẽ hướng dẫn cách tính giá vốn sản phẩm chuẩn xác, dễ hiểu cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.
1. Giá Vốn Sản Phẩm Là Gì?
Giá vốn là tổng tất cả chi phí để tạo ra hoặc nhập một sản phẩm.
Nó bao gồm cả chi phí trực tiếp và gián tiếp.
Tính đúng giá vốn giúp bạn định giá sản phẩm hợp lý và có lãi.
2. Vì Sao Phải Tính Giá Vốn Chính Xác?
Khi áp dụng đúng cách tính giá vốn sản phẩm, bạn có thể:
-
Tránh bán dưới giá vốn
-
Kiểm soát tỷ suất lợi nhuận
-
Đàm phán giá tốt với nhà cung cấp
-
Dễ dự báo dòng tiền và lãi ròng
3. Các Thành Phần Cấu Thành Giá Vốn Sản Phẩm
3.1. Chi Phí Nguyên Vật Liệu Trực Tiếp
Là phần nguyên liệu tạo nên sản phẩm cuối cùng.
Ví dụ: vải may áo, gỗ làm bàn, linh kiện điện tử…
3.2. Chi Phí Nhân Công Trực Tiếp
Tiền lương, thưởng, phụ cấp cho công nhân trực tiếp sản xuất sản phẩm.
3.3. Chi Phí Sản Xuất Chung (Gián Tiếp)
-
Điện, nước, khấu hao máy móc
-
Chi phí quản lý phân xưởng
-
Sửa chữa thiết bị sản xuất
3.4. Chi Phí Vận Chuyển – Nhập Hàng (nếu có)
Áp dụng cho doanh nghiệp thương mại hoặc sản xuất phải mua nguyên liệu từ xa.
4. Cách Tính Giá Vốn Sản Phẩm Cơ Bản – Công Thức Chuẩn
Công thức tổng quát:
Giá vốn = Chi phí nguyên liệu + Chi phí nhân công + Chi phí sản xuất chung
Ví dụ cụ thể:
Bạn may một áo sơ mi với:
-
Vải: 40.000đ
-
Cúc, chỉ, nhãn: 5.000đ
-
Lương thợ may: 25.000đ
-
Điện, khấu hao: 10.000đ
=> Giá vốn sản phẩm = 40.000 + 5.000 + 25.000 + 10.000 = 80.000đ/áo
5. Cách Tính Giá Vốn Sản Phẩm Cho Doanh Nghiệp Thương Mại
Nếu bạn không sản xuất, mà nhập hàng về bán thì công thức như sau:
Giá vốn = Giá mua + Thuế nhập (nếu có) + Vận chuyển + Hao hụt
Ví dụ:
-
Mua từ Trung Quốc: 50.000đ
-
Phí vận chuyển về kho: 10.000đ
-
Hao hụt hàng: 5% = 3.000đ
=> Giá vốn sản phẩm = 50.000 + 10.000 + 3.000 = 63.000đ
6. Cách Tính Giá Vốn Sản Phẩm Có Nhiều Công Đoạn
Với sản phẩm gồm nhiều bước sản xuất, bạn cộng dồn từng công đoạn:
Ví dụ: Sản xuất bàn gỗ
Công đoạn | Chi phí |
---|---|
Mua gỗ | 200.000 |
Cắt gọt | 50.000 |
Lắp ráp | 30.000 |
Sơn hoàn thiện | 40.000 |
Điện, quản lý | 20.000 |
Tổng giá vốn sản phẩm: 340.000đ
Bạn cũng có thể chia nhỏ theo từng sản phẩm, nếu làm theo lô lớn.
7. Cách Tính Giá Vốn Sản Phẩm Theo Phương Pháp Kế Toán
7.1. Phương Pháp Bình Quân Gia Quyền
Tính giá vốn theo giá trung bình của hàng tồn kho:
Giá vốn = (Tổng giá trị hàng tồn đầu kỳ + Nhập trong kỳ) / Tổng số lượng
Phù hợp nếu nhập hàng nhiều đợt, giá khác nhau.7.2. Phương Pháp Nhập Trước – Xuất Trước (FIFO)
Hàng nhập trước tính giá vốn trước.
Dùng cho sản phẩm có hạn dùng như thực phẩm, dược phẩm.
7.3. Phương Pháp Định Mức (Standard Cost)
Áp dụng trong sản xuất quy mô lớn, tính giá vốn theo mức chuẩn đã thiết lập.
Sau đó so sánh thực tế để đánh giá chênh lệch.
8. Tỷ Suất Lợi Nhuận Và Giá Bán Theo Giá Vốn
Sau khi biết cách tính giá vốn sản phẩm, bạn cần định giá bán.
Ví dụ bạn muốn lợi nhuận 30% trên giá vốn:
Giá bán = Giá vốn / (1 – Tỷ lệ lợi nhuận mong muốn)
Nếu giá vốn là 100.000đ → Giá bán = 100.000 / (1 – 0.3) = 142.857đ
Tỷ lệ này tùy ngành và chiến lược định vị.
9. Ứng Dụng Phần Mềm Trong Tính Giá Vốn Sản Phẩm
Bạn không cần làm tay toàn bộ.
Hãy dùng phần mềm để đơn giản hoá:
-
KiotViet: dễ dùng, phù hợp cửa hàng nhỏ
-
Sapo: hỗ trợ cả sản xuất và thương mại
-
MISA SME: dùng tốt cho công ty có kế toán
Các phần mềm này tự động tổng hợp chi phí, tính giá vốn, tính lợi nhuận mỗi đơn hàng.
10. Lưu Ý Khi Tính Giá Vốn Sản Phẩm
10.1. Không Bỏ Sót Chi Phí Ẩn
Ví dụ: chi phí điện, thời gian bảo hành, lãi vay vốn…
Cần phân bổ hợp lý vào từng sản phẩm.
10.2. Tính Đủ Nhưng Không Thừa
Không nên cộng dồn cả những chi phí không liên quan trực tiếp.
Tính dư giá vốn làm giảm sức cạnh tranh.
10.3. Cập Nhật Giá Vốn Theo Biến Động Giá Thị Trường
Nguyên liệu, xăng dầu, vận chuyển biến động liên tục.
Bạn nên điều chỉnh mỗi quý hoặc theo lô hàng nhập.
11. Cách Tối Ưu Giá Vốn – Tăng Biên Lợi Nhuận
-
Đàm phán giá tốt hơn từ nhà cung cấp
-
Giảm hao hụt trong sản xuất
-
Tiết kiệm điện, nước, nhân công
-
Đầu tư máy móc giúp giảm thời gian và chi phí
Một giải pháp tiết kiệm chi phí điện đang được nhiều doanh nghiệp lựa chọn: điện mặt trời áp mái.
Tiết Kiệm Chi Phí Sản Xuất Bằng Điện Mặt Trời Cùng Smartlife
Khi áp dụng đúng cách tính giá vốn sản phẩm, bạn sẽ thấy chi phí điện là một khoản lớn.
Đặc biệt trong các ngành như: may mặc, sản xuất gỗ, nhôm kính, chế biến thực phẩm…
Đó là lý do nhiều doanh nghiệp đã chọn giải pháp điện mặt trời từ Smartlife.
Lợi Ích Khi Dùng Điện Mặt Trời Smartlife:
-
Giảm từ 30–70% hóa đơn tiền điện mỗi tháng
-
Hoàn vốn sau 3–5 năm, sinh lời 20 năm sau đó
-
Tăng tính bền vững và hình ảnh doanh nghiệp xanh
-
Hỗ trợ giám sát điện qua app điện thoại
-
Bảo hành tấm pin lên đến 25 năm
Ví Dụ Thực Tế:
Doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ tại Bình Dương từng có chi phí điện 15 triệu/tháng.
Sau khi lắp hệ 20kWp của Smartlife, chi phí giảm còn dưới 5 triệu/tháng.
=> Mỗi năm tiết kiệm hơn 120 triệu đồng, tương đương tăng 10% lợi nhuận ròng.
Kết Hợp Hiệu Quả:
Việc sử dụng điện mặt trời giúp bạn giảm giá vốn, tăng lợi nhuận biên.
Nếu đang áp dụng cách tính giá vốn sản phẩm, hãy tính thêm lợi ích này vào kế hoạch dài hạn.